شعار سال: در یزد تبلیغ شده با ۳۵۰ هزار تومان میتوان برای سه روز در «مراسم عزاداری چند صد ساله سینهزنی و نخلبرداری» شرکت کرد و در بافت قدیمی این شهر گشت زد. «تور محرم» ادبیات تازهای در گردشگری است که به برخی استانها سرایت کرده است. سال ۱۳۹۵ کمیته گردشگری مذهبی ـ معنوی در
هزینه تورهای زیارتی عراق که به انگیزه مراسم خاص روزهای تاسوعا و عاشورا در شهر کربلا برگزار میشود نیز به مرز ۴ میلیون تومان رسیده است. این قیمت به سفر هوایی یک هفتهای تعلق دارد و نرخ سفر زمینی آن از مرز ۲ میلیون تومان گذشته است.
در تهران نیز تورهایی با عنوان «محرمگردی» طراحی شده که هزینه آن برای یک روز، بیش از ۵۰ هزار تومان تعیین شده که مقصد آن تکیههای تاریخی و محلههای قدیمی تهران است. بوشهریها هم با معرفی مراسم سینهزنی با سنج و دمام، سفر به این استان را در تعطیلات محرم، تبلیغ میکنند. سیستان و بلوچستان نیز با مشارکت معاونت گردشگری در تعطیلات پیشرو تور آشناسازی با آیینهای عزاداری همراه با روایت تاریخ این منطقه را «رایگان» برای فعالان گردشگری برگزار کند تا سالهای بعد همچون یزد شاهد حضور گردشگر در ماه محرم باشد.
با وجود اجرای آیینهای عزاداری به شیوههایی خاص و سنتی در شهرهای دیگر اما هنوز این تابو شکسته نشده است و آمیختگی «محرم» با «گردشگری» نامأنوس دانسته میشود. با این شرایط، ظرفیت محرم در گردشگری درحالی نادیده گرفته شده که تنها فرصت ممکن برای مشارکت و مواجهه با برخی آیینها و سنتهای مذهبی، مخصوصا «تعزیه» است؛ آیینهایی که بیشتر ریشهای تاریخی دارند و تلفیقی از فرهنگ ایرانی و اسلامی است اما در هر زمان و مکانی قابل دسترس نیستند.
محمدحسین ایمانی خوشخو، عضو انجمن علمی گردشگری ایران که چند دوره همایش گردشگری و معنویت را برگزار کرده به استناد تحقیقی که انجام داده است، میگوید: دریافتم بسیاری از آیینها در حوزه محرم برای گردشگران به مراتب جذابتر از رویدادهای سایر کشورها است، ولی ما از این قضیه غافلیم و یکسری موانع برای خود درست میکنیم که در نتیجه آن، دیگران نمیتوانند از این جذابیتها بهرهای ببرند.
این استاد دانشگاه معتقد است: همه آیینهایی که ما فکر میکنیم قدیمی شده است و یا به شکل محدود فقط ایرانیها میتوانند از آن استفاده کنند برای گردشگران خارجی که طالب دیدن رویدادهای جدیدی هستند، یک جاذبه به شمار میآید.
منبع: شعار سال